Otizmli çocukların ihtiyaçları; yaş gruplarına göre ve otizm derecelerine göre değişiklik göstermekte.
Dolayısıyla ailelerin bunu dikkate almaları gerekiyor. Bir de bireysel farklılıklar var tabi.
Dolayısıyla öneriler de buna göre olmalı.
Çocuğu kaynaştırma öğrencisi olan aile özel eğitimi eleştiriyor mesela. Veya 2 yaşındaki çocuğun ailesi diğer ailelere öneriler veriyor.
Ailelerin tecrübe paylaşımı değerli ancak bu sadece ‘bizde bu işe yaradı ama her çocuk farklı tabi öğretmeninize danışın’ kısmını eklemeli. Kendi çocuğunda işe yarayanları otizmin evrensel doğruları gibi anlatmaktan veya savunmaktan vazgeçmeli.
Değerli aileler, çocuğunuzla ilgili en sağlıklı bilgiyi ilgili alanın uzmanlarından alabilirsiniz. İnternet büyük bir bilgi yığını ancak her bilgi doğru bilgi değildir.
İnternet büyük bir bilgi yığını. Herkes her şeyi yazıyor. Ancak genelde ailelerin kafasını daha da karıştırmaktan öteye geçmiyor. Yeni yapılan bir daireye girdiğinizi düşünün. Dairenin elektrik kabloları daha bağlanmamış. Hepsi önünüzde duruyor. Ancak siz elektrikçi değilsiniz. Bu kabloları bağlayabilir misiniz, mümkün değil. Oysa ki bütün kablolar, malzemeler önünüzde… İşte internet buna benziyor. Belki her konuda bilgi var. Ancak sizin çocuğunuza ne iyi gelecek seçemiyorsunuz. Bunu ancak çocuğunuzu tanıyan doğru uzmanlardan bizzat bilgi alarak yapabilirsiniz. Benim web sitem istisna birkaç siteden biri. Ancak ben de zaten genel bilgiler paylaşıyorum.
Diğer taraftan internette sürekli sözde uzman türüyor. Bunların bir kısmı ailelerden bir kısmı ise eğitimcilerden. Bir annenin çocuğuna 5 ay önce tanı konmuş anne 5 ayda otizmi yalayıp yutmuş herkese kesin öneriler veriyor. Şöyle yapın böyle yapın. Veya bir eğitimci 1 yıl önce mezun olmuş. Çıkmış sanal aleme bir sürü canlı yayınlar, öneriler… Şaşırıp kalıyorum doğrusu. Arkadaşım sen 10 yıl sonra bu ilk yıl yaptığın öğretmenliğine oturup güleceksin. Daha dur bakalım…
Diğer tarafta çocuğu 15 yaşını geçmiş çok tecrübeli ama yine de yanlış bir şey önermemek için yazdıklarına dikkat eden aileler de var.
Ben 2002 yılında üniversiteye başladığımda duymuştum ilk defa otizmi ve o yaz hemen otizmlileri tanımak adına gönüllü olarak bir rehabilitasyon merkezinde staj yapmıştım. Sonra yıllarca araştırdım. İnsanlara önerilerde bulunmaya ise uzun yıllar sonra başladım.
Tabi şunu da anlıyorum. İnternetten ücretsiz olarak anında bir şeylere ulaşabiliyorsunuz. Ancak uzmana gitmek ciddi bir adım ve maliyeti var. Bu da aileleri kestirme yollara itiyor. Ancak bu kestirme yollar bazen çıkmaz yollarla sonuçlanarak zaman kaybına veya daha kötü sonuçlara yol açabiliyor.
Ailelerin internet bilgisinde çok seçici olmaları ve dikkatli davranmaları gerekiyor.
En doğrusu bir an önce uzmana danışmak...
Saygılar.
Berat ÇELİK
09.03.2021